Koncert symfoniczny: R. Strauss

ORKIESTRA SYMFONICZNA FILHARMONII PODKARPACKIEJ

JIŘÍ PETRDLÍK– dyrygent

W programie:

• R. Strauss – „Symfonia alpejska” op. 64

Niemiecki kompozytor - Richard Strauss (1864 – 1949) w pełni zasłużył na miano „króla późnoromantycznej orkiestry symfonicznej”. W zakresie instrumentacji wzniósł się na nieosiągalne dla  wielu kompozytorów wyżyny mistrzostwa. Jego utwory magnetyzują wielką siłę wyrazu, dzięki orkiestrze, która w rękach Straussa staje się narzędziem do budowania wielkich obrazów symfonicznych programowo – ilustracyjnych.  Alpensinfonie op. 64 (1915),   to właściwie  epicki, pełen dramaturgii poemat symfoniczny, napisany na orkiestrę o potężnej obsadzie, która wprost oszałamia  mnóstwem niezwykłych kolorystycznych efektów. Aby zilustrować samotną wyprawę wędrowca na alpejski szczyt zastosował kompozytor Windmaschine i Donnermaschine – naśladujące odgłosy  deszczu i burzy. Symfonia rozpoczyna się akordami w  ciemnych barwach, z których wyłania się motyw gór. To początek wyprawy w mrokach przed świtem. Aura jaśnieje –  przy wschodzie słońca. Muzyka prowadzi słuchacza dalej alpejskim szlakiem poprzez łąki, strumienie, lasy i wodospady przepiękne naśladowane dźwiękami skrzypiec, harf i czelesty. W końcu wędrowiec dociera do  lodowca – migotanie lodu oddają dźwięki trąbek w najwyższych rejestrach. Szczyt zostaje zdobyty.  Wzruszenie wędrowca, podziwiającego zapierający dech w piersiach widok ze szczytu, obrazuje solo oboju. Emocjonalna kulminacja Symfonii alpejskiej jest peanem na cześć piękna natury. Droga powrotna przywołuje grozę burzy i szalejący wiatr, odmalowuje również zachód słońca. Dzieło kończy się cichym epilogiem, jakby  „spowitym w  mrokach nocy”.

Jiří Petrdlík /1977/ jest uznawany za jednego z najbardziej uznawanych europejskich dyrygentów swojego pokolenia. Studiował grę na fortepianie, puzonie i dyrygenturę (1995-2000 w Konserwatorium w Pradze, 2000-2005 w Akademii Sztuk Scenicznych w Pradze) u prof. Miroslava Košlera, prof. Miriam Němcovej, prof. Jiří Bělohlávka, prof. Radomila Eliški, prof. Františka Vajnara, prof.Tomáša Koutníka i innych. Ukończył studia w klasie mistrzowskiej głównego dyrygenta orkiestry Filharmonii w Nowym Jorku prof. Kurta Masura we Wrocławiu i głównego dyrygenta Filharmonii BBC prof. Jiří Bělohlávka.
W latach 2002-2009 był stałym dyrygentem Teatru Narodowego w Brnie i dyrektorem muzycznym Teatru Miejskiego w Brnie. Od 2004 r. jest zatrudniony jako stały dyrygent w Teatrze im. J. K. Tylta w Pilźnie. Petrdlík regularnie współpracuje gościnnie z prestiżowymi międzynarodowymi scenami operowymi (np. W Mesynie, Tuluzie, Warszawie, Północnym Teksasie, Pradze, Szegedzie, Kairze, Aleksandrii itp.).
W dziedzinie muzyki symfonicznej Jiří Petrdlík dyryguje czołowymi orkiestrami czeskimi i zagranicznymi (Praska Orkiestra Symfoniczna, Czeskie Radio SO, Czeskie Narodowe SO, Filharmonia Janáček w Ostrawie, Morawska Filharmonia w Ołomuńcu, Północnoczeska Filharmonia w Teplicach, Wrocławska Filharmonia, Orkiestra Filharmonii Śląskiej w Katowicach, Orkiestra MTM w Warszawie, KSO w Toronto, Iwasaki Philharmonic ao) i regularnie pojawia się jako gość na różnych festiwali muzycznych w Europie, Japonii, Chinach, Kanadzie i USA. Od sezonu 2010/11 z powodzeniem rozwija bogatą współpracę artystyczną z Kairską Orkiestrą Symfoniczną, gdzie został mianowany Dyrektorem Artystycznym Generalnym i Głównym Dyrygentem w latach 2011-15.. W sezonie 2014/15 Petrdlík został zaproszony do Alte Oper w Frankfurcie, a w sezonie 2015/16 był gościnnym dyrygentem w Wiener Musikverein. Od tego czasu rozwijał bogatą współpracę artystyczną jako stały dyrygent gościnny Orkiestry Filharmonii Podkarpackiej w Rzeszowie. Od roku 2015 Petrdlík regularnie organizuje prestiżowe noworoczne trasy koncertowe w Chinach z wybitnymi europejskimi orkiestrami.

Petrdlík prowadził także szeroką działalność jako chórmistrz (od 2009 r. Dyrektor artystyczny praskiego chóru mieszanego), muzykolog (Uniwersytet Karola w Pradze) – zdobył tytuł doktora), wydawca i pedagog (kierownik wydziału dyrygentury Konserwatorium im. Jaroslava Ježka w Pradze) i z powodzeniem wziął udział w kilku konkursach (np. w konkursach: Prague Cantat, American Opera Competition, D. Flick Conductor Competition London). Jest przewodniczącym Jury Konkursu „Praga Kantat” i Towarzystwa Fibicha, a od 2017 r. Został dyrektorem unikalnego w skali światowej festiwalu melodramatu koncertowego „Melodramfest” i głównym dyrygentem międzynarodowej orkiestry Carpathia. Od sezonu 2020/21 jestem dyrektorem artystycznym zespołu opery w Teatrze im. J. K. Tyla Plzeň.

Szeroki repertuar Petrdlíka zawiera kompozycje różnych gatunków muzycznych, stylów i okresów. W dziedzinie dyskografii Petrdlík często zwraca uwagę na rzadko pojawiające się tytuły (np. Ezio Glucka – światowa premiera praskiej wersji opery Beethovena – Habsburskich kantat, Foerster – Glagolitic Mass, Fibich – Missa brevis, Prokofieva – Eugeniusz Oniegin, Arend – Astral Travels i in.)