Koncert symfoniczny: Bach, Santangelo, Lutosławski

ORKIESTRA SYMFONICZNA FILHARMONII PODKARPACKIEJ

JIRI PETDRLIK - dyrygent
JACEK RZYM – perkusja

W programie:
J. S. Bach – Toccata i fuga d–moll BWV 565 (ar. Leopold Stokowski)
C. Santangelo – Concerto nr 2 na marimbę i orkiestrę symfoniczną
W. Lutosławski - Koncert na orkiestrę

Toccata i fuga d-moll, to jeden z najbardziej brawurowych utworów na organy autorstwa muzycznego geniusza, kompozytora i wirtuoza organów – Johanna Sebastiana Bacha (1685 – 1750). Twórcą opracowania tego utworu na wielką orkiestrę symfoniczną jest Leopold Stokowski (1882 – 1997), amerykański kapelmistrz polskiego pochodzenia, który rozpoczynał muzyczną karierę jako organista, ale światowe sukcesy odnosił jako dyrygent. Propagował również muzykę polską, w tym utwory Witolda Lutosławskiego (1913 – 1994) m.in. jego Koncert na orkiestrę (1950 – 54). Dzieło napisane na zamówienie Witolda Rowickiego, głównego dyrygenta reaktywowanej po wojnie Orkiestry Filharmonii Warszawskiej, miało swoją premierę w 1954 roku, i od tego czasu jest jedną z najczęściej wykonywanych kompozycji Lutosławskiego. Utwór został napisany na orkiestrę symfoniczną, z potrójną obsadą instrumentów dętych drewnianych, poczwórną dętych blaszanych, a także rozbudowaną perkusją, harfami i fortepianem. Zgodnie z tytułem materiał tematyczny prezentują w utworze, w sposób koncertujący poszczególne sekcje orkiestry. Jego podstawą są melodie ludowe, które poddał kompozytor „awangardowym” modyfikacjom, tworząc niezwykle efektowny fresk symfoniczny. W roli solowej usłyszymy także marimbę, w utworze włoskiego kompozytora i znakomitego perkusisty Claudio Santangelo (ur. 1987). Jego Koncert na marimbę, to utwór bardzo przyjemny w odbiorze, wymagający jednak od solisty dużej zręczności, i biegłości technicznej. Kunsztem gry na marimbie popisze się Jacek Rzym, muzyk Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Podkarpackiej, którą poprowadzi czeski kapelmistrz Jiří Petrdlík.

Jiří Petrdlík /1977/ jest uznawany za jednego z najbardziej uznawanych europejskich dyrygentów swojego pokolenia. Studiował grę na fortepianie, puzonie i dyrygenturę (1995-2000 w Konserwatorium w Pradze, 2000-2005 w Akademii Sztuk Scenicznych w Pradze) u prof. Miroslava Košlera, prof. Miriam Němcovej, prof. Jiří Bělohlávka, prof. Radomila Eliški, prof. Františka Vajnara, prof.Tomáša Koutníka i innych. Ukończył studia w klasie mistrzowskiej głównego dyrygenta orkiestry Filharmonii w Nowym Jorku prof. Kurta Masura we Wrocławiu i głównego dyrygenta Filharmonii BBC prof. Jiří Bělohlávka. W latach 2002-2009 był stałym dyrygentem Teatru Narodowego w Brnie i dyrektorem muzycznym Teatru Miejskiego w Brnie. Od 2004 r. jest zatrudniony jako stały dyrygent w Teatrze im. J. K. Tylta w Pilźnie. Petrdlík regularnie współpracuje gościnnie z prestiżowymi międzynarodowymi scenami operowymi (np. W Mesynie, Tuluzie, Warszawie, Północnym Teksasie, Pradze, Szegedzie, Kairze, Aleksandrii itp.). W dziedzinie muzyki symfonicznej Jiří Petrdlík dyryguje czołowymi orkiestrami czeskimi i zagranicznymi (Praska Orkiestra Symfoniczna, Czeskie Radio SO, Czeskie Narodowe SO, Filharmonia Janáček w Ostrawie, Morawska Filharmonia w Ołomuńcu, Północnoczeska Filharmonia w Teplicach, Wrocławska Filharmonia, Orkiestra Filharmonii Śląskiej w Katowicach, Orkiestra MTM w Warszawie, KSO w Toronto, Iwasaki Philharmonic ao) i regularnie pojawia się jako gość na różnych festiwali muzycznych w Europie, Japonii, Chinach, Kanadzie i USA. Od sezonu 2010/11 z powodzeniem rozwija bogatą współpracę artystyczną z Kairską Orkiestrą Symfoniczną, gdzie został mianowany Dyrektorem Artystycznym Generalnym i Głównym Dyrygentem w latach 2011-15.. W sezonie 2014/15 Petrdlík został zaproszony do Alte Oper w Frankfurcie, a w sezonie 2015/16 był gościnnym dyrygentem w Wiener Musikverein. Od tego czasu rozwijał bogatą współpracę artystyczną jako stały dyrygent gościnny Orkiestry Filharmonii Podkarpackiej w Rzeszowie. Od roku 2015 Petrdlík regularnie organizuje prestiżowe noworoczne trasy koncertowe w Chinach z wybitnymi europejskimi orkiestrami. Petrdlík prowadził także szeroką działalność jako chórmistrz (od 2009 r. Dyrektor artystyczny praskiego chóru mieszanego), muzykolog (Uniwersytet Karola w Pradze) – zdobył tytuł doktora), wydawca i pedagog (kierownik wydziału dyrygentury Konserwatorium im. Jaroslava Ježka w Pradze) i z powodzeniem wziął udział w kilku konkursach (np. w konkursach: Prague Cantat, American Opera Competition, D. Flick Conductor Competition London). Jest przewodniczącym Jury Konkursu „Praga Kantat” i Towarzystwa Fibicha, a od 2017 r. Został dyrektorem unikalnego w skali światowej festiwalu melodramatu koncertowego „Melodramfest” i głównym dyrygentem międzynarodowej orkiestry Carpathia. Od sezonu 2020/21 jestem dyrektorem artystycznym zespołu opery w Teatrze im. J. K. Tyla Plzeň. Szeroki repertuar Petrdlíka zawiera kompozycje różnych gatunków muzycznych, stylów i okresów. W dziedzinie dyskografii Petrdlík często zwraca uwagę na rzadko pojawiające się tytuły (np. Ezio Glucka – światowa premiera praskiej wersji opery Beethovena – Habsburskich kantat, Foerster – Glagolitic Mass, Fibich – Missa brevis, Prokofieva – Eugeniusz Oniegin, Arend – Astral Travels i in.).

Jacek Rzym – urodził się w Rzeszowie, pochodzi z rodziny o tradycjach muzycznych. Edukację muzyczną rozpoczął w wieku 7. lat w klasie fortepianu w PSM I st. w Rzeszowie oraz klasie perkusji Mariana Rzyma. Naukę kontynuował w Państwowej Szkole Muzycznej II stopnia w Rzeszowie kończąc ją w 2000 roku z oceną celującą z instrumentu głównego – perkusji. Równocześnie był słuchaczem Studium Organistowskiego w Rzeszowie w klasie Klemensa Gudla.

W 2005 roku ukończył z najwyższą punktacją Akademię Muzyczną im. I.J. Paderewskiego w Poznaniu w klasie perkusji prof. Marii Anders. Jako student AM w Poznaniu współpracował z „Polskimi słowikami” Stefana Stuligrosza (wyjeżdżając na tournee do Niemiec i na Litwę), z Filharmonią w Poznaniu, Rzeszowie, Kielcach, Lublinie, występował w Niemczech (w Bielefeld, Hof, Lindau, Norymberdze, Bad Steben), Austrii (Klagenfurt), we Włoszech (Pescara, Rimini).

W 2003 roku reprezentował AM w Poznaniu zdobywając specjalne wyróżnienie na I Otwartym Konkursie Wibrafonowym w ramach XII Międzynarodowego Festiwalu Perkusyjnego w Opolu. Specjalizuje się w grze na marimbie, wibrafonie, kotłach i multipercussion. Wykonuje oryginalną muzykę przeznaczoną na te instrumenty oraz kompozycje własne. Koncertuje jako solista, a także z orkiestrami w kraju i zagranicą. Dokonał licznych nagrań utworów kompozytorów młodego pokolenia.W ostatnich latach współpracuje z wieloma perkusistami i wokalistami jazzowymi (m.in. z Urszulą Dudziak). W 2006 roku wykonał z Orkiestrą Filharmonii Rzeszowskiej i Kwartetem Perkusyjnym – I Koncert na marimbę N. Rosauro. W 2008 roku uczestniczy w IV Letnich Wieczorach Organowych im. K. Gudla w Lutoryżu, podczas których wykonał m.in. autorski utwór „Wspomnienie” dedykowany pamięci Klemensa Gudla. W tym samym roku brał tez udział w XVII Festiwalu Muzycznym – „Wieczory Muzyki Organowej i Kameralnej w Katedrze Rzeszowskiej i Kościołach Rzeszowa”. W 2009 roku wykonał II Koncert na marimbę N. Rosauro z Orkiestrą Filharmonii Podkarpackiej. W 2011 roku wykonał koncert E. Sejourne – Koncert na marimbę z Orkiestrą Filharmonii Podkarpackiej im. A. Malawskiego w Rzeszowie. W 2013 roku wykonał Koncert c-moll na 2 fortepiany BWV1062 J.S. Bacha w opracowaniu na Zespół Perkusyjny z Orkiestrą Filharmonii Podkarpackiej.

Utwór wykonywany był przez Jacka Rzyma i Rzeszowską Grupą Perkusyjną działającą przy Filharmonii Podkarpackiej im. A. Malawskiego w Rzeszowie. W 2019 roku wykonał w duecie Podwójny koncert na marimbę i wibrafon E.Sejourne wraz Orkiestrą Filharmonii Podkarpackiej. W 2023 roku był współwykonawcą prawykonania utworu Karola Nabożnego „Oak hause for butterflies”(Dębowy dom dla motyli). Utworu napisanego z okazji 10-lecia istnienia Szkoły Muzycznej w Błażowej. Utwór przeznaczony na duet perkusyjny, kwartet smyczkowy i fortepian. Obecnie zajmuje stanowisko muzyka orkiestrowego Filharmonii Podkarpackiej im. A. Malawskiego w Rzeszowie, z którą wyjeżdżał m.in. do Austrii, Czech, Hiszpanii, Włoch, Ukrainy, Chin oraz nauczyciela perkusji w Zespole Szkół Muzycznych nr 2 im. W. Kilara w Rzeszowie.