70-lecie komunikacji miejskiej w Rzeszowie. Rocznica odbędzie się 2 marca

RZESZÓW. Rok 2018 to dla komunikacji miejskiej w Rzeszowie czas szczególny: jubileuszu 70-lecia istnienia, a także kolejnych wielkich inwestycji transportowych.

Przeszłe inwestycje

Na rzeszowskie ulice wyjedzie w tym roku 50 nowych autobusów, w tym pierwsze wozy elektryczne, przebudowany zostanie Dworzec Lokalny, modernizacja obejmie też m.in. infrastrukturę przystankową. Stąd propozycja Podkarpackiego Stowarzyszenia Miłośników Komunikacji, by tegoroczny jubileusz świętować w sposób wyjątkowy.

Symboliczną rocznicę powołania komunikacji miejskiej w stolicy Podkarpacia obchodzić będziemy w piątek, 2 marca. Dokładnie 70 lat temu, 2 marca 1948 roku o godzinie 9 rano w rzeszowskim Ratuszu odbyło się nadzwyczajne posiedzenie Miejskiej Rady Narodowej, na którym w punkcie czwartym przyjętego porządku obrad, rozpatrzono wniosek Zarządu Miejskiego o utworzeniu nowego przedsiębiorstwa miejskiego pod nazwą „Miejska Komunikacja Samochodowa”.

Nieco historii

Przedsiębiorstwo MKS rozpoczęło działalność przy Miejskiej Zawodowej Straży Pożarnej w Rzeszowie. Podstawowym celem nowo powstałego przedsiębiorstwa było świadczenie usług przewozowych na terenie Rzeszowa w ramach regularnej komunikacji autobusowej.

Poważnym problemem okazało się jednak zdobycie pojazdu do prowadzenia przewozów pasażerskich. Po wielu staraniach udało się wreszcie zakupić pierwszy autobus, ale dopiero po zaciągnięciu przez Zarząd Miejski krótkoterminowej pożyczki na okres dwóch lat.

Autobus zakupiono w marcu od byłego przedsiębiorcy przewozowego Józefa Lewickiego, podobno na korzystnych warunkach. Był to przedwojenny autobus marki Polski Fiat 621R o numerze rejestracyjnym T-55063.

Wprawdzie już mocno wyeksploatowany, ale dzięki zaangażowaniu i pomocy pracowników Straży Pożarnej szybko przygotowany do jazdy i w pełni sprawny technicznie. Posłużył on jako pierwszy środek transportu komunikacji miejskiej w powojennym Rzeszowie.

Autobus garażował w pomieszczeniach Miejskiej Zawodowej Straży Pożarnej w Rzeszowie przy ul. Mickiewicza (dzisiaj to Galeria Targowa), gdzie w jednym z pomieszczeń mieściło się także biuro MKS.

Początkowo miał kursować na trasie Pobitno – Plac Farny, jednak w ostateczności, chcąc zapewnić szerszy dostęp do komunikacji, zdecydowano się na wydłużenie pierwszej linii przez ul. 3 Maja i Świerczewskiego (obecnie Zamkowa) do ul. Dąbrowskiego - bloki PZL. Pierwszymi kierowcami autobusu byli: Tadeusz Myśliwiec i Edward Żarski, a pierwszymi konduktorami: Antoni Broda i Władysław Kociak. Natomiast przedsiębiorstwem MKS kierował Stanisław Żatki.

Jak dumnie donosiła ówczesna „Rzeszowska Trybuna Robotnicza” w wydaniu z dnia 10 marca 1948 roku, autobus marki Polski Fiat miał kursować od 15 marca przez cały dzień od godziny 6-tej rano do 21 wieczorem.

„W rzeczywistości jednak, autobus wyjechał na linię dopiero końcem marca i przez pierwszą dekadę kwietnia woził ludzi organizując w szczegółach regularną komunikację w mieście” - wspomina jeden z pierwszych kierowców - Tadeusz Myśliwiec.

Początkowo nie było wyznaczonych przystanków, a wsiadanie odbywało się przez zatrzymanie autobusu za pomocą machnięcia ręką. Na linii wraz z obsługą autobusu jeździł także kierownik MKS, który opracowywał szczegółowy rozkład jazdy i ustalał miejsca na przystanki. Pan Myśliwiec przyszedł pierwszego dnia do pracy na drugą zmianę i jak wspomina, pierwszy dzień jazdy autobusu na linii wywołał bardzo wielki entuzjazm wśród mieszkańców miasta. Przejazd całą trasą w jedną stronę trwał przeciętnie pół godziny.

Takie były początki komunikacji miejskiej w naszym mieście w trudnym powojennym okresie. Warto w tym miejscu przypomnieć, że pierwsza próba powołania regularnej komunikacji autobusowej w Rzeszowie miała miejsce 90 lat temu, już w okresie międzywojennym. Komunikacja taka została uruchomiona końcem października 1928 r., ale funkcjonowała zaledwie kilka lub kilkanaście dni.

W 1958 r. MKS została przekształcona w istniejące nieprzerwanie do dzisiaj Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne. Od kilku lat funkcje przewoźnika i organizatora komunikacji miejskiej w Rzeszowie zostały rozdzielone. Przewoźnikiem pozostało MPK, zaś organizacją komunikacji, w tym rozkładów jazdy oraz dystrybucją biletów zajął się utworzony w 2009 r. Zarząd Transportu Miejskiego.

MPK w liczbach

W ciągu 70 lat działalności przez MPK przewinęło się 875 sztuk autobusów różnych typów (liczba przybliżona), przewieziono setki milionów pasażerów. Obecnie rzeszowski przewoźnik obsługuje 50 linii dziennych, 3 linie specjalne dla pracowników stref SSE, jedną linię na lotnisko oraz trzy linie nocne. Ponadto w okresie 1 listopada przewoźnik uruchamia linie specjalne na rzeszowskie cmentarze.

Aktualnie tabor liczy 179 szt. autobusów. W 2018 r. miasto zakupi 50 sztuk nowych autobusów: 10 sztuk autobusów 12-metrowych marki Autosan, 30 sztuk autobusów przegubowych marki Solaris oraz największą nowość - 10 sztuk autobusów z napędem elektrycznym marki Solaris. Obecnie przewoźnik posiada zmodernizowaną zajezdnię w Rzeszowie przy ulicy Lubelskiej, która zostanie również w tym roku rozbudowana o płytę postojową i urządzenia do ładowania autobusów elektrycznych.

Inicjatywą Podkarpackiego Stowarzyszenia Miłośników Komunikacji jest współorganizacja obchodów Jubileuszu 70-lecia powstania komunikacji miejskiej w Rzeszowie, jako propozycja skierowana do Prezydenta Miasta Rzeszowa, MPK i ZTM oraz innych zainteresowanych.

„Mamy nadzieję, iż Jubilat czyli MPK oraz Miasto Rzeszów podchwycą temat zorganizowania obchodów jubileuszu 70-lecia komunikacji miejskiej w Rzeszowie, w czym jako Stowarzyszenie oczywiście chętnie pomożemy. Liczymy na rozpropagowanie Jubileuszu oraz naszych propozycji w Państwa mediach i włączenie się w tę inicjatywę” – informuje Podkarpackie Stowarzyszenie Miłośników Komunikacji.